پوزیشن صحیح شیردهی برای جلوگیری از گاز معده

شیردهی؛ لحظه‌ای زیبا اما گاهی چالش‌برانگیز برای مادران

زمانی که یک نوزاد تازه متولد می‌شود، شیردهی برای مادر یک تجربه بسیار شیرین و در عین حال حساس است. شاید شما هم به عنوان یک مادر تازه، هنگام شیردهی متوجه گریه‌های زیاد یا ناآرامی‌های نوزاد خود شده باشید که معمولاً با مشکل گاز معده مرتبط است. دیدن کودک دلبندتان در این وضعیت برای هر والدی سخت است و شما را به فکر فرو می‌برد که «آیا من درست شیر می‌دهم؟» نگران نباشید؛ این تجربه مشترک بسیاری از مادران است و خوشبختانه راه‌حل ساده‌ای دارد: اصلاح وضعیت شیردهی نوزاد.

چرا نوزاد من موقع شیردهی دچار گاز معده می‌شود؟

گاز معده نوزادان یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که به‌ویژه در سه ماه اول زندگی آن‌ها رخ می‌دهد. هرچند دلایل مختلفی ممکن است موجب این مشکل شود، اما تحقیقات نشان داده‌اند که وضعیت شیردهی نوزاد نقش کلیدی در ورود هوای اضافی به معده و ایجاد گاز دارد. پوزیشن نادرست باعث می‌شود نوزاد همراه با شیر مقدار زیادی هوا ببلعد که این امر به شدت موجب ناراحتی او می‌شود.

چرا توجه به وضعیت صحیح شیردهی نوزاد بسیار مهم است؟

دانستن وضعیت صحیح شیردهی نوزاد فقط یک توصیه عمومی نیست؛ بلکه می‌تواند کیفیت زندگی شما و کودک‌تان را بهبود ببخشد. پوزیشن اشتباه در شیردهی علاوه بر ناراحتی جسمی، می‌تواند موجب استرس و اضطراب برای مادر شود و کیفیت ارتباط عاطفی بین مادر و نوزاد را نیز تحت تأثیر قرار دهد. از این رو، آگاهی از وضعیت صحیح شیردهی و پیاده کردن آن، به یک ضرورت برای هر پدر و مادری تبدیل شده است.

شیردهی نادرست و ابتلای نوزاد به گاز معده، به مرور باعث بروز مشکلات گوارشی مانند:

• دل‌درد و کولیک نوزادی

• اختلال خواب و بی‌قراری‌های طولانی‌مدت

• افزایش استرس و خستگی در والدین

این موارد می‌توانند تجربه شیرین و آرام‌بخش دوران شیردهی را به یک فرایند پردردسر تبدیل کنند.

پژوهش‌های علمی تأکید می‌کنند که رعایت وضعیت شیردهی مناسب می‌تواند این مشکلات را به طرز قابل توجهی کاهش دهد. طبق تحقیق منتشرشده در سایت معتبر WebMD، یک وضعیت صحیح و بهینه برای شیردهی نوزاد می‌تواند به طور محسوسی از شدت و تعداد دفعات گاز معده در نوزادان بکاهد.

چرا انتخاب پوزیشن صحیح در وضعیت شیردهی نوزاد مهم است؟

انتخاب پوزیشن صحیح در وضعیت شیردهی نوزاد، اولین قدم برای پیشگیری از مشکلات گوارشی و به‌خصوص گاز معده است. تحقیقات نشان داده‌اند که وقتی نوزاد در وضعیت درستی شیر نمی‌خورد، به دلیل بلعیدن هوا، احتمال ابتلا به مشکلاتی مانند گاز معده و کولیک افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل، یادگیری و رعایت چند وضعیت استاندارد و علمی برای مادران ضروری است.

در ادامه چند وضعیت مناسب و اثبات‌شده برای جلوگیری از گاز معده نوزاد معرفی می‌شود:

۱. وضعیت گهواره‌ای (Cradle Position)

یکی از محبوب‌ترین و ساده‌ترین روش‌ها برای شیردهی نوزاد، وضعیت گهواره‌ای است. در این روش، مادر باید به نکات زیر توجه کند:

• مادر روی یک صندلی راحت بنشیند و سر نوزاد روی خمیدگی بازوی او قرار گیرد.

• بدن نوزاد باید کاملاً به سمت بدن مادر چرخیده باشد تا دهانش دقیقاً روبه‌روی سینه قرار گیرد.

• سر نوزاد باید کمی بالاتر از شکم او قرار گیرد تا هوا به معده وارد نشود.

• با دست دیگر، مادر سینه خود را نگه دارد تا مطمئن شود نوزاد کل نوک و بخش بزرگی از هاله سینه را در دهان گرفته است.

مثال عملی: فرض کنید هنگام شیردهی، متوجه شدید کودک شما به‌سرعت خسته می‌شود یا شیر از گوشه دهانش خارج می‌شود؛ اصلاح همین وضعیت ساده گهواره‌ای و اطمینان از درست گرفتن سینه، بسیاری از مشکلات ناشی از گاز معده را برطرف می‌کند.

۲. وضعیت گهواره‌ای معکوس (Cross-Cradle Position)

در وضعیت گهواره‌ای معکوس، مادر کنترل بیشتری بر سر نوزاد دارد. این روش به‌ویژه برای تازه‌مادران بسیار مفید است:

• در این حالت، مادر با دست مخالف سر نوزاد را نگه می‌دارد.

• بدن نوزاد روبه مادر قرار گرفته و سینه با دست دیگر نگه داشته می‌شود.

• این وضعیت باعث می‌شود نوزاد کنترل بهتری روی گرفتن صحیح نوک سینه داشته باشد و کمتر هوا ببلعد.

مطالعات مراکز بهداشت معتبر ایران نیز نشان داده‌اند که این پوزیشن به مادران تازه‌کار کمک می‌کند تا راحت‌تر موقعیت صحیح شیردهی را پیدا کنند.

۳. وضعیت فوتبالی (Football Hold)

این وضعیت برای مادرانی که نوزادانی کوچک‌تر دارند یا زایمان سزارین داشته‌اند، توصیه می‌شود:

• نوزاد در کنار بدن مادر و زیر بازوی او قرار می‌گیرد.

• پاهای نوزاد به سمت پشت مادر است و سر نوزاد توسط دست مادر حمایت می‌شود.

• در این حالت، نوزاد به شکل قائم‌تری شیر می‌خورد و احتمال بلعیدن هوا کاهش پیدا می‌کند.

بر اساس مقاله‌ای معتبر از سایت Healthline، وضعیت فوتبالی برای مادران دارای دوقلو یا نوزادان نارس نیز بسیار توصیه‌شده است، چرا که کنترل و تسلط بیشتری در شیردهی ایجاد می‌کند.

۴. وضعیت خوابیده به پهلو (Side-Lying Position)

این پوزیشن به‌ویژه در هنگام شب یا زمانی که مادر خسته است کاربرد زیادی دارد:

• مادر و نوزاد روبه‌روی هم به پهلو دراز می‌کشند.

• سر نوزاد روبه‌روی سینه مادر قرار گرفته و بدن نوزاد به طور کامل به سمت مادر چرخیده است.

• با قرارگیری درست سر و بدن نوزاد، میزان هوای ورودی به معده نوزاد کاهش می‌یابد.

این حالت علاوه بر کاهش گاز معده، استراحت مادر را نیز فراهم می‌کند و یک روش ایمن برای تغذیه شبانه نوزاد محسوب می‌شود.

نکات کلیدی برای اطمینان از پوزیشن صحیح شیردهی

برای اطمینان از صحیح بودن وضعیت شیردهی نوزاد، همیشه به این موارد توجه کنید:

• گوش، شانه و باسن نوزاد در یک راستا قرار داشته باشند.

• سینه شما نباید بینی نوزاد را مسدود کند؛ بینی نوزاد باید آزاد باشد.

• مکیدن نوزاد باید آهسته، منظم و بدون ایجاد صداهای اضافی مانند «کلیک» باشد.

از کجا بفهمیم وضعیت شیردهی نوزاد درست نیست؟

بسیاری از مادران به‌ویژه مادران تازه‌کار، گاهی در تشخیص اینکه آیا نوزادشان به درستی شیر می‌خورد یا نه، دچار سردرگمی می‌شوند. اگر نوزاد شما پس از شیردهی دچار بی‌قراری شدید می‌شود یا گریه‌های ممتد و بدون دلیل واضح دارد، احتمالاً مشکل به وضعیت شیردهی نوزاد بازمی‌گردد. در ادامه مهم‌ترین علائم شیردهی نادرست را به‌صورت دقیق و شفاف بررسی می‌کنیم.

مهم‌ترین علائم شیردهی نادرست به نوزاد

برای شناسایی شیردهی نادرست، باید به چند نشانه مهم توجه کنید:

• مکیدن سطحی نوزاد:
  نوزادی که در وضعیت نادرستی شیر می‌خورد معمولاً نوک سینه را به‌شکلی سطحی می‌مکد. این موضوع باعث ورود هوای اضافی به معده نوزاد و افزایش گاز معده می‌شود.

• ایجاد صداهای اضافی حین شیردهی:
  اگر هنگام شیردهی صدای «کلیک» یا «تق تق» از دهان نوزاد می‌شنوید، نشان‌دهنده آن است که نوزاد نمی‌تواند به‌خوبی سینه را نگه دارد و مقدار زیادی هوا وارد دهانش می‌شود.

• خروج مکرر سینه از دهان نوزاد:
  اگر سینه به طور مکرر از دهان نوزاد خارج شود یا کودک به دفعات مجبور به گرفتن مجدد آن شود، احتمالاً وضعیت شیردهی شما مناسب نیست.

• نارضایتی و بی‌قراری نوزاد پس از تغذیه:
  اگر نوزاد پس از شیر خوردن همچنان ناآرام و بی‌قرار است و گریه‌های طولانی دارد، احتمالاً هوای زیادی بلعیده و به گاز معده دچار شده است.

• کاهش وزن یا رشد آهسته نوزاد:
  شیردهی نامناسب نه تنها باعث ورود هوا به معده نوزاد می‌شود بلکه می‌تواند باعث کاهش مصرف کافی شیر شود که این امر مستقیماً روی وزن‌گیری و رشد او تأثیر منفی دارد.

اثرات طولانی‌مدت شیردهی نادرست بر مادر و نوزاد

شیردهی نادرست علاوه بر ایجاد مشکلاتی مثل گاز معده برای نوزاد، ممکن است پیامدهای جدی‌تری هم برای مادر و نوزاد داشته باشد که باید به آن‌ها توجه کرد:

• تضعیف رابطه عاطفی مادر و نوزاد:
  شیردهی یک فرصت عالی برای ایجاد رابطه عاطفی قوی بین مادر و نوزاد است. مشکلات ناشی از شیردهی نادرست، مانند گاز معده شدید و بی‌قراری کودک، ممکن است باعث کاهش لذت مادر از این تجربه شود و پیوند عاطفی را تحت تأثیر قرار دهد.

• احساس خستگی شدید و استرس مادر:
  زمانی که کودک به‌طور مداوم ناراحت است و شما به عنوان مادر نمی‌توانید علت آن را بفهمید، دچار اضطراب و خستگی مداوم می‌شوید. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که ادامه یافتن این وضعیت می‌تواند به افسردگی بعد از زایمان منجر شود.

• ایجاد زخم و ترک در نوک سینه مادر:
  یکی دیگر از علائم واضح شیردهی نادرست، درد شدید و ایجاد زخم یا ترک در نوک سینه مادر است که این مورد می‌تواند منجر به قطع زودهنگام شیردهی شود.

چگونه بفهمیم نوزادمان در وضعیت صحیح شیردهی قرار گرفته است؟

برای اطمینان از اینکه نوزاد شما در وضعیت صحیحی شیر می‌خورد، باید به چند مورد کلیدی توجه داشته باشید:

• دهان نوزاد کاملاً باز باشد:
  نوزاد باید کل نوک و بخشی بزرگ از هاله دور سینه را در دهان داشته باشد. دهان نوزاد هنگام شیردهی باید به‌شکل حرف «O» باز شود.

• بدن نوزاد کاملاً روبه‌روی شما باشد:
  بدن نوزاد باید به‌صورت یک خط مستقیم و در راستای بدن شما قرار گیرد تا نوزاد مجبور نشود سرش را برای رسیدن به سینه بچرخاند.

• تغذیه نوزاد آرام و بدون صدا باشد:
  مکیدن نوزاد باید آرام و ریتمیک باشد و هیچ‌گونه صدای کلیک‌مانند ایجاد نکند.

چرا مدیریت گاز معده در وضعیت شیردهی نوزاد مهم است؟

تجربه گریه‌های طولانی و بی‌قراری نوزاد به‌دلیل گاز معده، برای هر پدر و مادری سخت و آزاردهنده است. اما خبر خوب این است که شما می‌توانید با رعایت چند راهکار ساده و کاربردی در زمان شیردهی، به کاهش این مشکل کمک کنید. در این بخش، به‌طور دقیق و واضح به بررسی چند راهکار عملی می‌پردازیم تا بتوانید با کمترین استرس، وضعیت شیردهی نوزاد خود را بهبود بخشید.

۱. اصلاح و کنترل رژیم غذایی مادر

یکی از اولین و مؤثرترین راه‌ها برای کاهش گاز معده نوزاد در وضعیت شیردهی نوزاد، اصلاح تغذیه مادر است. مادران باید بدانند که مواد غذایی مصرفی آن‌ها مستقیماً روی کیفیت شیر تأثیر می‌گذارد و می‌تواند مشکلات گوارشی نوزاد را کاهش یا افزایش دهد. به این نکات توجه داشته باشید:

• پرهیز از مصرف مواد غذایی نفاخ:
  مصرف خوراکی‌هایی مثل کلم، لوبیا، عدس، نخود و غذاهای بسیار چرب و تند را تا حد امکان کاهش دهید.

• محدود کردن مصرف کافئین:
  کاهش مصرف چای، قهوه و نوشابه‌های گازدار می‌تواند به بهبود وضعیت گوارش نوزاد کمک زیادی کند.

• مصرف آب کافی:
  نوشیدن آب به اندازه کافی (۸ تا ۱۰ لیوان در روز) باعث افزایش کیفیت شیر و کاهش گاز معده نوزاد می‌شود.

۲. گرفتن آروغ نوزاد پس از هر بار شیردهی

گرفتن آروغ نوزاد یکی از روش‌های بسیار ساده اما مؤثر است که می‌تواند در کاهش سریع گاز معده کمک زیادی کند:

• پس از هر بار شیردهی نوزاد را به حالت ایستاده روی شانه خود قرار دهید.

• به آرامی پشت او را نوازش کنید یا خیلی آرام ضربه بزنید.

• این کار را چند دقیقه ادامه دهید تا مطمئن شوید که نوزاد هوای اضافی بلعیده شده را به‌خوبی تخلیه کرده است.

۳. ماساژ ملایم شکم نوزاد

ماساژ آرام و ملایم شکم نوزاد به کاهش گاز معده و آرامش او کمک می‌کند. به این روش ماساژ دهید:

• نوزاد را به پشت بخوابانید و دست خود را با حرکات دایره‌ای و بسیار ملایم در جهت عقربه‌های ساعت روی شکم او حرکت دهید.

• این کار را به آرامی و به مدت چند دقیقه انجام دهید.

• می‌توانید پس از هر نوبت تعویض پوشک یا زمانی که نوزاد آرام است، این ماساژ را انجام دهید.

این روش ساده علاوه بر کاهش گاز معده، آرامش عمومی نوزاد را نیز افزایش می‌دهد.

۴. استفاده از کمپرس گرم برای تسکین گاز معده نوزاد

یک راهکار مؤثر دیگر، استفاده از کمپرس گرم است. کمپرس گرم، ماهیچه‌های شکمی را شل کرده و به تخلیه آسان‌تر گاز کمک می‌کند:

• یک حوله نرم و تمیز را به‌آرامی گرم کنید (مراقب باشید بیش از حد داغ نباشد).

• به آرامی آن را روی شکم نوزاد قرار دهید.

• برای چند دقیقه این کار را ادامه دهید تا نوزاد احساس راحتی و آرامش بیشتری کند.

۵. استفاده از قطره‌های ضد نفخ مخصوص نوزادان (با مشورت پزشک)

در صورتی که گاز معده نوزاد بسیار شدید است و با روش‌های طبیعی حل نمی‌شود، می‌توانید از قطره‌های ضدنفخ نوزاد استفاده کنید. توجه کنید که استفاده از این قطره‌ها حتماً باید با توصیه و تجویز پزشک متخصص اطفال انجام گیرد.

۶. بررسی و اصلاح تکنیک شیردهی

گاهی مشکل به تکنیک شیردهی شما بازمی‌گردد. بنابراین مطمئن شوید که:

• نوزاد به‌طور کامل و صحیح نوک و بخش وسیعی از هاله سینه را در دهان دارد.

• در طول شیردهی، سر نوزاد کمی بالاتر از سطح بدن او قرار داشته باشد.

• بدن نوزاد به‌صورت کامل به سمت بدن مادر چرخیده باشد و در حالت مستقیم باشد.

چرا مدیریت گاز معده در وضعیت شیردهی نوزاد مهم است؟

تجربه گریه‌های طولانی و بی‌قراری نوزاد به دلیل گاز معده برای هر پدر و مادری سخت و آزاردهنده است. خبر خوب این است که شما می‌توانید با رعایت چند راهکار ساده و کاربردی در زمان شیردهی، به کاهش این مشکل کمک کنید. در این بخش، به‌طور دقیق و واضح، تکنیک‌هایی را به شما معرفی می‌کنیم که موجب کاهش محسوس گاز معده نوزادتان خواهد شد.

۱. گرفتن باد معده نوزاد بعد از هر بار شیردهی

یکی از بهترین و کاربردی‌ترین روش‌ها برای کاهش گاز معده نوزاد، گرفتن باد معده او پس از هر وعده شیردهی است. این کار بسیار ساده اما مهم است:

• نوزاد را به‌آرامی روی شانه‌تان بگذارید، به‌طوری که سر او کمی بالاتر از شانه باشد.

• به‌آرامی پشت نوزاد را مالش دهید یا به‌آرامی ضربه‌های ملایمی روی پشت او بزنید.

• ۲ تا ۳ دقیقه این کار را ادامه دهید تا هوای اضافی که حین شیردهی وارد معده شده است، به‌راحتی خارج شود.

نکته مهم: حتماً در وضعیت عمودی (ایستاده یا نشسته) این کار را انجام دهید تا خروج باد معده به‌راحتی صورت گیرد.

۲. رعایت تکنیک «تغذیه آهسته» برای کاهش ورود هوا

بعضی نوزادان به‌سرعت شیر می‌خورند و همین مسئله باعث ورود هوای اضافی به معده می‌شود. با تکنیک تغذیه آهسته می‌توانید این مشکل را کاهش دهید:

• حین شیردهی، نوزاد را برای چند ثانیه از سینه جدا کنید تا کمی نفس بکشد و آرام شود.

• بعد از چند دقیقه دوباره او را به سینه برگردانید.

• این کار باعث می‌شود نوزاد آهسته‌تر شیر بخورد و هوا به‌طور قابل توجهی کمتر وارد معده‌اش شود.

۳. تغییر زاویه شیردهی برای پیشگیری از گاز معده نوزاد

گاهی تغییرات کوچکی در زاویه شیردهی می‌تواند ورود هوا به معده نوزاد را کاهش دهد. برای این کار، از موارد زیر استفاده کنید:

• هنگام شیردهی، سر نوزاد را بالاتر از سطح شکمش نگه دارید.

• اگر نوزاد در وضعیت خوابیده شیر می‌خورد، سر او باید کمی بالاتر از سطح بدنش باشد.

• استفاده از بالش مخصوص شیردهی، به شما کمک می‌کند نوزاد را در بهترین زاویه ممکن نگه دارید.

مطالعات علمی نیز تأیید کرده‌اند که بالا بردن مختصر سر نوزاد هنگام تغذیه به‌طور چشمگیری ورود هوا را کاهش می‌دهد.

۴. ماساژ شکم نوزاد به‌صورت منظم

ماساژ ملایم شکم نوزاد بعد از شیردهی می‌تواند باعث کاهش گاز معده او شود:

• نوزاد را روی سطح صاف بخوابانید.

• دست‌های خود را به‌آرامی روی شکم او در جهت عقربه‌های ساعت حرکت دهید.

• این ماساژ به آزاد شدن هوای اضافی و تسکین درد شکمی نوزاد کمک زیادی می‌کند.

۵. توجه به رژیم غذایی مادر

بعضی از مواد غذایی که مادر مصرف می‌کند، از طریق شیر وارد معده نوزاد شده و گاز معده او را افزایش می‌دهد. برای بهبود وضعیت شیردهی نوزاد بهتر است مادر این غذاها را محدود یا حذف کند:

• غذاهای نفاخ مانند کلم، حبوبات و بروکلی

• نوشیدنی‌های گازدار یا کافئین‌دار

• غذاهای تند و پرادویه

اگر با حذف یا کاهش این غذاها تغییری در وضعیت گاز معده نوزاد مشاهده کردید، بهتر است این رژیم غذایی را ادامه دهید.

پرسش‌های رایج مادران درباره کاهش گاز معده نوزاد

چند بار در روز باید باد معده نوزاد را گرفت؟
بهتر است پس از هر بار تغذیه (حداقل ۸ تا ۱۰ بار در روز) باد معده نوزاد را بگیرید.

چرا نوزاد هنگام شیردهی هوای زیادی می‌بلعد؟
پوزیشن نادرست یا گرفتن ناقص سینه توسط نوزاد، دلیل اصلی ورود هوا به معده اوست.

آیا استفاده از قطره ضد نفخ برای نوزادان توصیه می‌شود؟
قطره‌های ضد نفخ را فقط با تجویز پزشک و در شرایط خاص استفاده کنید. معمولاً با رعایت وضعیت صحیح شیردهی نیازی به این قطره‌ها نیست.

خلاصه‌ای کاربردی از مهم‌ترین نکات مقاله

در این مقاله تلاش کردیم تا با نگاهی دقیق، علمی و در عین حال قابل‌فهم برای والدین، موضوع وضعیت شیردهی نوزاد و نقش آن در جلوگیری از گاز معده را بررسی کنیم. حال در اینجا، مهم‌ترین نکات مقاله را به صورت خلاصه و کاربردی مرور می‌کنیم:

• وضعیت نادرست شیردهی می‌تواند عامل اصلی ورود هوا به معده نوزاد و در نتیجه ایجاد گاز معده و بی‌قراری‌های شدید باشد.

• پوزیشن‌های مناسب مانند گهواره‌ای، گهواره‌ای معکوس، فوتبالی و خوابیده به پهلو، به شما کمک می‌کنند شیردهی مؤثرتری داشته باشید و از بلعیدن هوا جلوگیری کنید.

• علائم شیردهی نادرست شامل صدای کلیک هنگام شیر خوردن، مکیدن سطحی، ناآرامی پس از تغذیه و ترک خوردن نوک سینه مادر است.

• راهکارهایی مانند گرفتن آروغ نوزاد، ماساژ شکم، اصلاح رژیم غذایی مادر، تنظیم زاویه شیردهی و تغذیه آهسته، نقش مؤثری در کاهش گاز معده ایفا می‌کنند.

• با رعایت این نکات ساده، اما علمی و هدفمند، می‌توان تجربه شیردهی را برای مادر و نوزاد، همزمان لذت‌بخش و سالم‌تر کرد.

نکات کلیدی برای حفظ وضعیت شیردهی نوزاد به‌طور مداوم

برای این‌که نتایج مؤثر مقاله را در عمل احساس کنید، باید این نکات را به بخشی از روتین روزانه خود تبدیل کنید:

• پیش از هر بار شیردهی، جایگاه نشستن خود را تنظیم کنید و از بالشت مخصوص شیردهی استفاده کنید.

• مطمئن شوید نوزاد به‌خوبی دهان خود را باز کرده و سینه را به‌درستی گرفته است.

• بعد از هر وعده شیر، حتماً آروغ نوزاد را بگیرید، حتی اگر خواب‌آلود باشد.

• ماساژ شکم نوزاد را حداقل یک تا دو بار در روز در برنامه‌تان بگنجانید، به‌ویژه در هفته‌های اول زندگی.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر با رعایت تمام نکات گفته‌شده، همچنان نوزاد شما:

• بعد از هر وعده شیر دچار گریه شدید و طولانی‌مدت است،

• شکم متورم یا سفت دارد،

• یا مدفوع غیرعادی (سبز کف‌آلود یا همراه با خون) مشاهده می‌کنید،

اگر این مقاله برایتان مفید بود، همین حالا چند اقدام ساده اما مؤثر گفته شده در مقاله را انجام دهید.

با رعایت وضعیت شیردهی نوزاد، نه‌تنها از گاز معده جلوگیری می‌کنید، بلکه آرامش و پیوند عاطفی عمیق‌تری با فرزندتان ایجاد خواهید کرد.