لبخند اجتماعی نوزاد چیست و از چه زمانی شروع می‌شود؟

اولین لبخند، آغاز یک ارتباط

همه‌ی ما اون لحظه‌ی جادویی رو به‌یاد داریم: وقتی نوزاد کوچولومون برای اولین‌بار لبخند می‌زنه و انگار دنیا برای چند ثانیه متوقف می‌شه. شاید فکر کنیم اون فقط یه حرکت ساده‌ی عضلات صورتشه، اما واقعیت اینه که لبخند نوزاد، مخصوصاً لبخند اجتماعی، پر از معناست و یکی از مهم‌ترین نشونه‌های رشد عاطفی و شناختیه.

اما چه زمانی باید منتظر این لبخند باشیم؟ آیا همه‌ی لبخندهای نوزاد واقعی و معنادارند؟ اگر نوزادم دیر لبخند زد، باید نگران بشم؟ این‌ها سؤالاتی هستن که ذهن خیلی از والدین رو درگیر می‌کنن، و ما تو این مقاله قراره دقیق، علمی و کاربردی به همه‌شون جواب بدیم.

لبخند اجتماعی نوزاد چیست؟

تفاوت بین لبخند رفلكسی و اجتماعی

برای اینکه بدونیم لبخند اجتماعی نوزاد دقیقاً چیه، اول باید تفاوتش رو با لبخند رفلكسی بدونیم. نوزاد از بدو تولد ممکنه لبخند بزنه، اما لبخندهایی که تو هفته‌های اول می‌بینیم معمولاً رفلكسی هستند. این لبخندها اغلب:

• در خواب دیده می‌شن (مرحله خواب REM)

• پاسخ به تحریکات درونی بدن هستن، نه محیط

• هیچ پیام اجتماعی ندارن

در مقابل، لبخند اجتماعی زمانی اتفاق می‌افته که نوزاد عمداً و در پاسخ به چهره‌ی آشنا، صدای والدین یا نگاه محبت‌آمیز، لبخند بزنه. این یعنی:

• نوزاد داره محیط رو درک می‌کنه

• شروع تعامل اجتماعی داره شکل می‌گیره

• مغز نوزاد داره ارتباط بین احساس و پاسخ رفتاری رو برقرار می‌کنه

از چه زمانی باید منتظر لبخند اجتماعی باشیم؟

مطابق یافته‌های علمی، لبخند اجتماعی نوزاد معمولاً در سن ۶ تا ۸ هفتگی (گاهی تا ۱۰ هفتگی) شروع می‌شه. در یک پژوهش منتشرشده در Journal of Developmental Psychology، مشخص شد که اغلب نوزادان در هفته هشتم برای اولین‌بار به‌صورت قابل مشاهده در پاسخ به چهره‌ی انسان لبخند می‌زنن.

سایت معتبر HealthyChildren.org هم تأکید می‌کنه که:

«لبخند اجتماعی، به‌عنوان یکی از اولین نشانه‌های رشد عاطفی نوزاد، معمولاً تا پایان ماه دوم بروز می‌کند.»

با این حال، نباید فراموش کنیم که رشد نوزاد همیشه خطی و یکسان نیست. بعضی نوزادها ممکنه زودتر از ۶ هفته لبخند بزنن و بعضی دیگه هم کمی دیرتر. نکته کلیدی اینه که الگوی رشد کلی کودک رو در نظر بگیریم، نه فقط یک نشانه‌ی خاص.

چرا لبخند اجتماعی مهمه؟

اهمیت لبخند نوزاد فراتر از یک حرکت شیرینه:

• نشون می‌ده که نوزاد داره محیط اجتماعی رو درک می‌کنه

• علامتی از رشد سالم مغز و ارتباط بین حس و واکنشه

• نقطه‌ی شروع برقراری دلبستگی ایمن با والدینه

• باعث ترشح هورمون اکسی‌توسین در مادر و کودک می‌شه (هورمون پیوند عاطفی)

• مسیر رشد مهارت‌های ارتباطی و زبانی رو تسریع می‌کنه

برای مثال، وقتی مادری به نوزاد لبخند می‌زنه و نوزاد هم در پاسخ لبخند می‌زنه، یک چرخه‌ی بازخورد مثبت شکل می‌گیره که هم حس امنیت به نوزاد می‌ده و هم رفتار اجتماعی رو تقویت می‌کنه.

آیا نشانه‌ای برای نگرانی وجود دارد؟

در اغلب موارد، نگران بودن زودهنگام ضرورتی نداره، اما اگر نوزاد شما تا پایان ماه سوم (حدود ۱۲ هفتگی) هیچ لبخند اجتماعی‌ای نشون نداد، بهتره با یک متخصص رشد کودک یا روانشناس کودک مشورت کنید.

در سایت سازمان بهزیستی کشور نیز توصیه شده که هر گونه تأخیر در مهارت‌های ارتباطی اولیه، مثل لبخند نوزاد، باید به‌عنوان یک علامت هشدار اولیه در نظر گرفته بشه، مخصوصاً اگر با علائم دیگه‌ای مثل بی‌تفاوتی به صداها یا تماس چشمی کم همراه باشه.

چه عواملی در ظاهر شدن لبخند اجتماعی نوزاد تأثیرگذارند؟

لبخند نوزاد، فقط یک اتفاق شیرین نیست؛ نتیجه‌ی تعامل پیچیده‌ای بین عوامل زیستی، محیطی و ارتباطی است. اینکه چه زمانی این لبخند ظاهر می‌شود، به مجموعه‌ای از شرایط بستگی دارد که در ادامه دقیق و علمی بررسی‌شان می‌کنیم.

۱. رشد عصبی و بلوغ مغز

مغز نوزاد در هفته‌های ابتدایی زندگی به‌شدت در حال رشد و سازماندهی است. بخش‌هایی از مغز که در درک چهره، هیجان و پاسخ‌دهی اجتماعی نقش دارند (مثل آمیگدال، قشر پیش‌پیشانی و سیستم لیمبیک)، در حوالی ۶ تا ۸ هفتگی شروع به فعال شدن و ارتباط باهم می‌کنند.

به همین دلیله که قبل از این سن، نوزاد هنوز توانایی پردازش چهره‌ی والدین و پاسخ دادن با لبخند اجتماعی رو نداره. رشد کافی این مسیرهای عصبی، شرط اصلی بروز لبخند معنادار و هدفمند محسوب می‌شه.

۲. ژنتیک و خلق‌وخوی ذاتی

هر نوزادی با یک خلق‌و‌خوی منحصر‌به‌فرد به دنیا میاد. بعضی نوزادان از همان ابتدا پرانرژی، اجتماعی و پاسخ‌گو هستن و زودتر لبخند اجتماعی نشون می‌دن. بعضی‌های دیگه هم ممکنه ساکت‌تر یا محتاط‌تر باشن و دیرتر واکنش نشون بدن. این تفاوت‌ها بخشی از ویژگی‌های ژنتیکی و سرشتی کودک محسوب می‌شن و لزوماً نشونه‌ی تأخیر رشدی نیستن.

نکته مهم اینه که والدین باید بدون قضاوت، با ریتم طبیعی کودک همراه بشن و به جای مقایسه با بچه‌های دیگه، به روند شخصی رشد فرزندشون دقت کنن.

۳. تعامل والدین با نوزاد

یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در بروز لبخند اجتماعی، میزان و کیفیت تعامل والدین با نوزاد است. تحقیقات متعدد (از جمله مطالعه‌ی دانشگاه هاروارد روی رشد نوزادان) نشون داده کودکانی که:

• تماس چشمی مداوم با والدین دارن

• از روزهای اول با لحن ملایم و محبت‌آمیز خطاب قرار می‌گیرن

• در واکنش به صداها و حالات چهره‌شون بازخورد مثبت دریافت می‌کنن

خیلی زودتر وارد فاز لبخند اجتماعی می‌شن. چرا؟ چون درک می‌کنن که رفتارهای‌شون باعث واکنش محیط می‌شه، و همین باعث تکرار لبخندها و افزایش تعاملات اجتماعی می‌شه.

مثال: وقتی مادر در حین شیردهی با نوزادش حرف می‌زنه و لبخند می‌زنه، احتمال بروز لبخند نوزاد در پاسخ، بیشتر می‌شه.

۴. تحریک حسی مناسب

نوزاد برای اینکه بتونه چهره‌ی والدین رو ببینه و به اون پاسخ بده، باید از نظر بینایی و شنوایی در وضعیت خوبی باشه. اختلالات شنوایی یا مشکلات بینایی می‌تونن باعث تأخیر در درک محرک‌های اجتماعی و در نتیجه لبخند زدن بشن.

اگه والدین حس می‌کنن نوزادشون به صدا یا چهره واکنش نشون نمی‌ده، بهتره با پزشک مشورت کنن و معاینه‌ی بینایی و شنوایی انجام بدن.

۵. سلامت روانی مادر

نکته‌ای که معمولاً کمتر بهش توجه می‌شه: حال خوب والدین، حال نوزاد رو می‌سازه. افسردگی پس از زایمان، اضطراب یا بی‌حوصلگی مادر ممکنه باعث بشه کمتر با نوزاد ارتباط چشمی برقرار کنه، باهاش صحبت نکنه یا به لبخندهاش پاسخ نده.

در نتیجه، نوزاد هم کمتر فرصت پیدا می‌کنه برای یادگیری و تمرین رفتار اجتماعی مثل لبخند زدن. ایجاد فضایی آرام و حمایتگر برای مادر، یکی از راه‌های مهم کمک به رشد اجتماعی نوزاده.

در همین زمینه، مراجعه به مراکز مشاوره روان‌شناسی کودک و والدین مثل مرکز مشاوره روان‌آرام می‌تونه بسیار مفید باشه.

ظاهر شدن لبخند نوزاد نتیجه‌ی همکاری چندین عامل هم‌زمانه: رشد مغزی، خلق‌و‌خو، میزان توجه والدین، سلامت حسی نوزاد و سلامت روانی والدین. والدینی که با نوزادشون با عشق، صبر و آگاهی رفتار می‌کنن، احتمالاً زودتر شاهد اون لحظه‌های دلگرم‌کننده‌ی لبخند خواهند بود.

نقش لبخند اجتماعی در رشد روانی، عاطفی و اجتماعی نوزاد

وقتی نوزاد برای اولین‌بار به شما لبخند می‌زنه، در ظاهر فقط یه ارتباط ساده برقرار شده، اما پشت این لبخند شیرین، فرآیندهای روان‌شناختی پیچیده‌ای در جریان هستن. در این بخش، به‌صورت علمی و عمیق بررسی می‌کنیم که لبخند اجتماعی نوزاد چطور می‌تونه پایه‌گذار رشد عاطفی و اجتماعی سالم در سال‌های بعدی زندگی‌اش بشه.

۱. آغاز دلبستگی ایمن (Attachment)

دلبستگی ایمن، سنگ‌بنای سلامت روان در کودکی و بزرگسالیه. این نوع دلبستگی زمانی شکل می‌گیره که کودک احساس کنه:

• در صورت نیاز، کسی هست که پاسخ بده

• احساساتش مهمه و دیده می‌شه

• مراقبانش قابل اعتمادن

لبخند نوزاد یکی از اولین ابزارهاییه که برای آغاز این دلبستگی ایمن استفاده می‌کنه. وقتی کودک به چهره‌ی مادر یا پدر لبخند می‌زنه و اون‌ها با عشق پاسخ می‌دن، یک چرخه مثبت از اعتماد و امنیت روانی شکل می‌گیره.

به همین دلیل در نظریه‌ی دلبستگی جان بالبی، لبخند به‌عنوان یکی از ابزارهای اولیه برقراری پیوند احساسی در سال اول زندگی شناخته می‌شه.

۲. رشد شناخت اجتماعی (Social Cognition)

شناخت اجتماعی یعنی توانایی درک دیگران، نیت‌هاشون، احساساتشون و پیش‌بینی رفتارهاشون. یکی از ابتدایی‌ترین نشانه‌های رشد این توانایی در نوزاد، لبخند اجتماعیه.

وقتی نوزاد یاد می‌گیره که چهره‌ی خندان مادر، نشانه‌ی “خوبه، امنه، دوست‌داشتنیه” هست، در واقع داره مفاهیم اولیه‌ی احساس و پاسخ‌گویی اجتماعی رو می‌فهمه.

در واقع، لبخند نوزاد نشون می‌ده که مغز او در حال ساختن «نقشه‌ی هیجانی اجتماعی» هست که در آینده، پایه‌ای برای همدلی، دوستی و حتی مهارت‌های حل مسئله خواهد بود.

۳. تنظیم هیجانی و یادگیری احساسات

لبخند نوزاد، فقط پاسخ به شادی نیست؛ راهیه برای یادگیری هیجان‌ها. نوزاد از طریق تعامل با والدین، می‌فهمه:

• چطور احساسات مثبت رو ابراز کنه

• چه رفتاری باعث پاسخ مثبت دیگران می‌شه

• چه موقعی حال خوش یا ناخوش رو بروز بده

برای مثال، نوزادی که لبخند می‌زنه و در پاسخ، نوازش می‌گیره یا صدای خنده‌ی والدین رو می‌شنوه، یاد می‌گیره که “احساس خوب داشتن” ارزشمنده و می‌تونه اون رو بروز بده.

به همین دلیل، محققان رشد کودک، لبخند اجتماعی رو یک «تنظیم‌کننده‌ی هیجانی» می‌دونن؛ چون به کودک یاد می‌ده چطور احساسات رو شناسایی و مدیریت کنه.

۴. زبان بدن و پیش‌نیاز زبان گفتاری

قبل از اینکه نوزاد بتونه با کلمات صحبت کنه، از لبخند، نگاه، حرکات دست و صداهای نامفهوم برای ارتباط استفاده می‌کنه. این‌ها ابزارهای زبان غیرکلامی هستن که پیش‌نیاز رشد گفتار محسوب می‌شن.

لبخند اجتماعی، بخشی از این مجموعه‌ست و کمک می‌کنه نوزاد:

• ارتباط علت و معلولی بین رفتار و واکنش رو درک کنه

• ریتم و نوبت در مکالمه (مثلاً لبخند من → واکنش تو) رو تمرین کنه

• یاد بگیره که ارتباط می‌تونه دلپذیر باشه

بر اساس یافته‌های سایت What to Expect، کودکانی که زودتر لبخند اجتماعی نشون می‌دن، معمولاً زودتر شروع به تولید صداهای گفتاری و تعامل‌های گفتگویی می‌کنن.

۵. نشانه‌ای از سلامت روانی و عصبی

همون‌طور که در بخش‌های قبل گفتیم، لبخند نوزاد بازتابی از رشد سالم مغز و مسیرهای ارتباطی عصبیه. اما از زاویه‌ی روان‌شناسی بالینی، این لبخند می‌تونه شاخصی برای ارزیابی اولیه‌ی سلامت روان هم باشه.

اگر نوزادی حتی پس از ۳ ماهگی هنوز هیچ واکنشی به چهره‌ها یا تعامل اجتماعی نشون نمی‌ده، ممکنه نشانه‌ی زودهنگام اختلالاتی مثل:

• اختلال طیف اتیسم

• اختلال در رشد اجتماعی–هیجانی

• یا حتی افسردگی نوزادی باشه (هرچند نادر، ولی محتمل)

در این موارد، مداخله زودهنگام می‌تونه مسیر رشد کودک رو بهبود بده.

لبخند اجتماعی نوزاد فقط یک ژست شیرین نیست؛ نقطه آغاز یک مسیر پیچیده‌ست که در اون نوزاد شروع می‌کنه به شناخت خود، دیگران و دنیای احساسات. توجه و پاسخ‌گویی به این لبخندها، سرمایه‌گذاری بزرگیه برای سلامت روان، رشد هیجانی و آینده ارتباطات کودک.

چطور می‌تونیم لبخند اجتماعی نوزاد را تقویت کنیم؟ (راهنمای عملی برای والدین)

تا اینجا با مفهوم لبخند اجتماعی و اهمیتش در رشد نوزاد آشنا شدیم. حالا وقتشه ببینیم والدین چطور می‌تونن به‌صورت عملی و روزمره، این توانایی حیاتی رو در نوزادشون تقویت کنن.
نکته کلیدی اینه که شما به‌عنوان والد یا مراقب، نقش فعالی در شکل‌گیری و تثبیت لبخند نوزاد دارید.

۱. تماس چشمی معنادار برقرار کنید

تماس چشمی، یکی از قوی‌ترین ابزارهای ارتباطیه که نوزاد با اون شروع به شناخت چهره‌ها می‌کنه. وقتی در فاصله حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متری به چشمان نوزاد نگاه می‌کنید، مغز او تحریک می‌شه تا الگوهای چهره و واکنش‌ها رو بشناسه.

• موقع شیردهی یا آغوش گرفتن، به چشماش خیره بشید

• لبخند بزنید و چند لحظه سکوت کنید تا نوزاد فرصت پاسخ داشته باشه

• نگاه‌تون رو آرام بچرخونید و بعد برگردید تا حس دنبال کردن رو هم تحریک کنید

۲. چهره‌ی خودتان را درگیر احساسات کنید

نوزادان عاشق دیدن چهره‌های متحرک و احساسی هستن. اگه فقط خیره بمونید، تأثیر زیادی نمی‌ذاره. ولی اگر اخم کنید، لبخند بزنید، زبان دربیارید، و صورت‌تون بازیگر باشه، نوزاد بیشتر جذب می‌شه.

• با چهره‌تون داستان بسازید: تعجب، شادی، خنده

• واکنش‌هاش رو تقلید کنید؛ وقتی صدا می‌ده، شما هم پاسخ بدید

• بازی‌هایی مثل «بَه‌بَه گفتی؟» یا «لبخند مامانی کو؟» انجام بدید

۳. از بازی‌های تعاملی ساده استفاده کنید

لبخند اجتماعی با تکرار و تقویت یاد گرفته می‌شه. بعضی بازی‌های ساده می‌تونن نقش مهمی در ایجاد چرخه‌های تعامل و لبخند داشته باشن:

• قایم‌باشک با صورت (Peek-a-boo): چهره‌تون رو پنهان کنید و با گفتن “جیک‌جیک!” یا “دالی” ظاهر بشید

• آینه‌بازی: نوزاد رو جلوی آینه بگیرید تا چهره خودش رو ببینه؛ گاهی به خودش لبخند می‌زنه

• آواز خواندن با حرکت دست‌ها: مثل شعرهای کودکانه‌ی همراه با حرکت که به صورت و دست نوزاد نزدیک می‌شن

این فعالیت‌ها علاوه‌بر تحریک لبخند، توانایی‌های حرکتی و زبانی نوزاد رو هم تقویت می‌کنن.

۴. توجه و پاسخ سریع نشون بدید

وقتی نوزاد لبخند می‌زنه، بلافاصله واکنش نشون بدید؛ نگاهش کنید، لبخند بزنید، بغلش کنید، یا با صدایی شاد جواب بدید. این‌طوری یاد می‌گیره که لبخندش تأثیر داره و ارزش داره تکرارش کنه.

به این کار می‌گن “ارتباط پاسخ‌محور”؛ مدلی که در تمام نظریه‌های رشد اجتماعی کودک، به‌عنوان عامل کلیدی شناخته می‌شه.

۵. زمان باکیفیت روزانه برای ارتباط بدون واسطه

در دنیای امروز، گاهی والدین به‌خاطر خستگی، گوشی موبایل یا مشغله‌ها، از حضور واقعی کنار نوزاد غافل می‌شن. ولی نوزاد بیش از هر چیز، توجه مستقیم و بی‌واسطه‌ی شما رو می‌خواد.

• گوشی رو کنار بذارید

• در یک فضای ساکت و بدون تلویزیون، فقط با نوزاد باشید

• ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در روز، فقط بهش نگاه کنید، لبخند بزنید، صداهایش را تقلید کنید

این «زمان توجه کامل» یکی از قدرتمندترین راه‌ها برای تحریک و تقویت لبخند نوزاد است.

۶. محیط امن و پر آرامش ایجاد کنید

نوزاد وقتی در محیطی پر از استرس، صداهای بلند یا هیاهو قرار بگیره، بیشتر در حالت تدافعی و هشدار باقی می‌مونه. در چنین شرایطی مغز نوزاد تمایلی به تعامل یا لبخند نشون نمی‌ده.

با ایجاد فضایی آرام، گرم و صمیمی، به نوزاد کمک می‌کنید که:

• خودش رو ایمن حس کنه

• در حالت “استقبال” از ارتباط قرار بگیره

• به تعامل اجتماعی پاسخ بده

۷. پدرها هم نقش حیاتی دارن

پژوهش‌های نوین نشون داده نوزادان به‌خوبی به چهره پدرها هم واکنش نشون می‌دن و لبخند نوزاد رو با اون‌ها هم تمرین می‌کنن. وقتی پدرها در مراقبت روزانه (تعویض، حمام، بازی، بغل‌کردن) حضور داشته باشن، پیوند عاطفی نوزاد قوی‌تر شکل می‌گیره.

نکته‌ی جالب اینکه بعضی نوزادان اولین لبخند اجتماعی‌شون رو در واکنش به صدای پدر یا صورت خندان پدر تجربه می‌کنن!

تقویت لبخند اجتماعی نوزاد کار سختی نیست، اما نیازمند آگاهی، حضور ذهن، و توجه باکیفیته. هر لحظه‌ای که با عشق و تمرکز کنار نوزادتون می‌گذرونید، قدمیه به‌سوی ساختن پایه‌های ارتباطی سالم برای تمام عمرش.

لبخند نوزاد، آغاز دنیای ارتباطی او با شماست

تا اینجای مقاله، به شکل جامع دیدیم که لبخند اجتماعی نوزاد فقط یک رفتار دوست‌داشتنی نیست؛ بلکه یکی از مهم‌ترین نشانه‌های رشد سالم مغز، پیوند عاطفی و مهارت‌های اجتماعی آینده‌ی کودک است. این لبخندها که معمولاً بین ۶ تا ۱۲ هفتگی ظاهر می‌شن، نشون می‌دن که کودک:

• چهره‌های آشنا رو تشخیص می‌ده

• به تعامل اجتماعی علاقه نشون می‌ده

• از محیطش حس امنیت و پذیرش دریافت می‌کنه

• در مسیر دلبستگی ایمن و رشد اجتماعی طبیعی قرار گرفته

نقش والدین در تقویت لبخند اجتماعی انکارناپذیره. رفتارهای ساده مثل تماس چشمی، لبخند زدن، گفت‌وگو با نوزاد و ایجاد فضای آرام می‌تونه تأثیر چشمگیری داشته باشه.

اگرچه سرعت رشد کودکان متفاوت‌ـه، اما توجه به بازه زمانی معمول برای بروز لبخند نوزاد (حداکثر تا پایان ماه سوم) می‌تونه به شناسایی زودهنگام هرگونه تأخیر کمک کنه.

سؤالات متداول والدین درباره لبخند نوزاد

لبخند اجتماعی نوزاد دقیقاً از چه زمانی شروع می‌شود؟

معمولاً بین ۶ تا ۱۲ هفتگی. بعضی نوزادان ممکنه زودتر یا دیرتر لبخند بزنن، اما اگر تا پایان ماه سوم هیچ لبخند اجتماعی‌ای مشاهده نشه، بهتره با پزشک مشورت کنید.

چطور می‌تونم لبخند اجتماعی نوزادم رو تقویت کنم؟

با تماس چشمی، گفت‌وگو با صدای ملایم، لبخند زدن، بازی‌های تعاملی و پاسخ دادن سریع به واکنش‌های نوزاد.
(در بخش چهارم مقاله راهکارهای کامل ارائه شده.)

آیا همه‌ی لبخندهای نوزاد اجتماعی هستند؟

خیر. لبخندهای نوزاد در هفته‌های اول معمولاً رفلکسی هستند و ارتباطی به محیط یا احساسات ندارن. لبخند اجتماعی با رشد مغز و تعامل شکل می‌گیره.

اگر نوزادم دیر لبخند اجتماعی بزنه، آیا باید نگران باشم؟

در بیشتر موارد نه. اما اگر تا ۱۲ هفتگی هیچ لبخند اجتماعی، تماس چشمی یا پاسخ به چهره‌های آشنا دیده نشد، بهتره با پزشک اطفال یا روانشناس کودک مشورت بشه.

آیا پدر هم می‌تونه باعث بروز لبخند اجتماعی بشه؟

کاملاً بله. نوزاد به چهره‌ی پدر هم واکنش نشون می‌ده. حضور فعال پدر در مراقبت و تعامل، نه‌تنها باعث لبخند نوزاد می‌شه، بلکه پیوند عاطفی پدر–فرزند رو هم قوی‌تر می‌کنه.

سخن پایانی

اگر نوزاد کوچولوی شما تازه پا به دنیا گذاشته و منتظرید که لبخندهای شیرین و آگاهانه‌اش رو ببینید، بدونید که شما نقش محوری در شکل‌گیری اون لحظه‌ها دارید.

هر تماس چشمی، هر لبخند شما، و هر آغوش گرم، دنیای نوزاد رو امن‌تر و روشن‌تر می‌کنه.

پیشنهاد می‌کنم از همین امروز چند دقیقه در روز، گوشی موبایل‌تون رو کنار بذارید، با نوزادتون چشم در چشم بشید، و لبخند بزنید… شاید همین امروز، اولین لبخند نوزاد رو ببینید

و اگر سؤالی درباره رشد نوزادتون دارین یا نیاز به راهنمایی تخصصی حس می‌کنین، حتماً با یک پزشک متخصص کودکان یا مشاور رشد کودک تماس بگیرید.