ترس کودکان از تنهایی
بسیاری از والدین از ترسهای متعدد کودکان، خصوصا ترس کودکان از تنهایی شکایت دارند. ترسهای کودکان انواع متفاوتی دارند که شایعترین آنها، ترس بچهها از تنهایی است. در صورتی که با ترسهای کودک به درستی برخورد نشود، میتواند سلامت روانی و عاطفی کودک را با مشکلات جدی مواجه کند.
ترس از تنهایی در کودکان در سن 1 تا 5 سالگی به وجود میآید. لازم به ذکر است که ترسیدن کودکان از تنهایی تا حدودی طبیعی است. اما این والدین هستند که با حمایت و پشتیبانی خود و به کارگیری راهکارهای موثر، قادر هستند کودک را مجاب کرده و به رفع ترس کمک کنند.
مجموعه عمو کتابی، مرجع انواع کتاب کودک برای تمامی ردههای سنی و در موضوعات مختلف از برترین ناشرهای کتاب کودکان است. با عمو کتابی، آزمون و خطایی در انتخاب و خرید کتاب در کار نخواهد بود. بهترین و تحسینشدهترین کتاب ها گرد هم آمدهاند تا برای کسانی که تمایل به خرید کتاب های ارزشمند دارند، هیچ دغدغهای وجود نداشته باشد.
با توجه به اینکه والدین برای همیشه نمیتوانند در حالت آمادهباش و آرام کردن کودک باشند، لازم است درباره این مشکل به صورت جدی فکر کنند و راهکارهایی برای درمان آن بیابند. با ما همراه باشید تا در ادامه به زوایای بیشتری از این مبحث بپردازیم.
انواع ترس کودک از تنهایی
همانطور که اشاره کردیم، در محدوده سنی 1 تا 5 سالگی ترس کودکان از تنهایی بروز پیدا میکند. از آنجا که در این محدوده سنی کودک تمام اعضای خانواده و اطرافیان خود را کاملا میشناسد، علاقهای به جدا شدن از پدر و مادرش ندارد. بنابراین در بسیاری مواقع ترس کودک از تنهایی خوابیدن یا مهد رفتن دردسرساز میشود.
بسیاری از این ترسها طبیعت رشد کودک هستند و با بزرگتر شدن کودک و رفتار صحیح پدر و مادر فراموش میشوند. در ادامه به دلایل ترس کودک از تنهایی اشاره میکنیم:
ترس از تنهایی در تاریکی شب
ترس از تنها خوابیدن در کودکان یکی از رایجترین ترسها است که کودکان با آن مواجه هستند. ترس از تنهایی در شب میتواند علتهای زیادی داشته باشد که یکی از آنها تاریکی است. اغلب کودکان از تاریکی شب وحشت دارند و نمیتوانند بدون حضور والدین در اتاقهای تاریک حضور داشته باشند.
از آنجا که در تاریکی کودکان حس ناشناخته بودن نسبت به محیط اطراف دارند، بنابراین هیچ تمایلی برای تنها خوابیدن در اتاق تاریک از خود نشان نمیدهند. بنابراین بهتر است در این شرایط از چراغ خواب کمک گرفت تا ترس کودک به مرور کمتر شود.
دلیل دیگری که باعث ترس بچهها از تنها خوابیدن میشود، ترس از موجودات عجیب و خیالی است. از آنجا که کودکان دارای قوه تخیل بسیار قدرتمندی هستند، قادرند در تمام قسمتهای تاریک خانه، موجودات عجیب و خیالی را تصور کنند. همین کار باعث ایجاد ترس در کودک میشود و او را از تنها خوابیدن در اتاق میترساند.
ترس از تنها ماندن در خانه
ترس کودکان از تنها ماندن در خانه یکی از رایجترین ترسها است که کودکان با آن مواجه میشوند. البته لازم به ذکر است که تنها گذاشتن کودک به مدت طولانی در منزل کاری پرمخاطره است که میتواند علاوه بر آسیبهای روانی به کودک، خطراتی نیز به دنبال داشته باشد.
ترس از تنها ماندن در مهد کودک
بسیاری از کودکان در یک بازه زمانی خاص دچار اضطراب جدایی از والدین میشوند که همین امر باعث میشود از تنها ماندن در مهدکودک یا سایر کلاسهای آموزشی بترسند. مهمترین ترسی که کودکان در این مقوله با آن مواجه هستند، ترس از تنها رها شدن و برنگشتن پدر و مادر است. بنابراین لازم است والدین هنگام خداحافظی این اطمینان را در کودک ایجاد کنند که دوباره برمیگردند.
علائم ترس کودکان از تنهایی
وجود علائمی در کودک میتواند بیانگر ترس کودک از تنهایی باشد. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- کودک از مکانهایی که برای او یادآور ترس است، دوری میکند.
- کودک در زمانهایی با داد و فریاد از دیگران کمک میخواهد.
- ممکن است کودک در مواقعی به صورت خود چنگ بزند یا بیدلیل فریاد بکشد.
- در زمان ترس کودک دچار لرز شود و یا صورت او رنگ پریده باشد.
- وجود تپش قلب شدید و یا ایجاد لکنت در کودک میتواند نشاندهنده ترس باشد.
- عدم کنترل ادرار و داشتن نگاههای ترس برانگیز در کودک بیانگر ترس است.
- زمانی که کودک ناخن خود را میجود یا دچار شب ادراری میشود، نشانه ترس اوست.
- بروز رفتارهای وسواسگونه در کودکان نشان از ترس او دارند.
هنگام ترس کودک علائم اضطراب و استرس و رفتارهای اجباری را بروز میدهد و از جمع دوستان در مدرسه یا خانواده کنارهگیری میکند.
علائمی که در بالا به آنها اشاره شد، بیانگر ترس کودک از تنهایی هستند. در صورتی که والدین با این نشانهها در فرزند خود روبرو شدند، لازم است سریعا در جهت رفع و درمان آن اقدام کنند تا از اثرات بد آن بر جسم و روان کودک پیشگیری کنند.
راههای درمان ترس کودکان از تنهایی
ترس کودکان از تنهایی که غالبا در سنین پایین اتفاق میافتد، باید توسط والدین به درستی مدیریت شود. در صورتی که این ترسها درمان نشود، میتواند سلامت عاطفی و روانی کودک را با مشکلات جدی مواجه کند و بر آینده او تاثیر منفی بگذارد. در این مبحث قصد داریم به راههای درمان ترس بچهها از تنهایی اشاره کرده و راهکارها را بیان کنیم.
ترسهای کودک را جدی بگیرید
ممکن است ترس کودک از تنهایی برای والدین ناچیز به نظر برسند، اما هرگز نباید آنها را دست کم بگیرند یا نسبت به ترسها و نگرانیهای او کمتوجه باشند. اهمیت ندادن به ترسهای کودک باعث میشود کودک احساس ناامنی کند و برای دریافت حس امنیت روی والدین حساب نکند.
محیط ترسآور برای کودکان ایجاد نکنید
برخی از والدین در مواقعی که قصد دارند کودک را به انجام کاری مجاب کنند، او را از چیزهای خاصی میترسانند. این شیوه میتواند باعث ایجاد ترسهای دیگر در کودک شود. در صورتی که کودکان در این محیط رشد کنند، به افرادی ناامن تبدیل میشوند که قدرت روبرو شدن با ترسها و مشکلات خود را نخواهند داشت.
از طرف دیگر والدینی هستند که اقدام به حمایت و مراقبت بیحد و اندازه از فرزند خود میکنند. این کودکان زمانی که با دوستان خود در مدرسه یا مهد کودک دچار مشکل میشوند، والدین آنها با پشتیبانی بیجا سعی میکنند آن را حل کنند. اما بهتر است کودک را رها کرده تا بتواند علاوه بر حل مشکلات خود، اعتمادبهنفس در او نیز تقویت شود.
ترس از تنهایی در کودکان کاملا طبیعی است
لازم است بدانید که ترس از تنها ماندن در کودکان امری طبیعی است که تقریبا همه کودکان در مقاطعی آن را تجربه کردهاند. در صورتی که ترس کودکان از تنهایی در حد نرمال و طبیعی باشد، جای هیچگونه نگرانی نیست.
اما در صورتی که این ترسها از حد طبیعی بیشتر شود و باعث ایجاد اختلال در زندگی عادی کودک گردد، لازم است اقدامی جدی برای درمان او انجام داد. به عنوان مثال برخی کودکان در مدرسه دائما نگران هستند که والدین آنها بعد از زمان تعطیلی به دنبال او نیایند. این ترس از تنهایی نوعی اضطراب و ناامنی به دنبال دارد که باید درمان و رفع شود.
تصور کودکان از مفهوم زمان کاملا متفاوت است
مهمترین علت ترس کودک از تنهایی این است که زمان برای کودکان در مقایسه با بزرگسالان کاملا متفاوت سپری میشود. درک کودکان از مفهوم زمان با چیزی که در ذهن بزرگسالان میگذرد، تفاوت دارد و ممکن است چند دقیقه برای بزرگسالان، به اندازه چندین روز برای کودکان طول بکشد.
به این ترتیب در صورتی که والدین حتی برای دقایقی کوتاه تاخیر داشته باشند و کودک در مدرسه منتظر بماند، این دقایق در تصور کودک ممکن است روزها زمان ببرد. همین مسئله باعث ایجاد اضطراب و ناامنی در کودک میشود و ترس از تنها ماندن را به دنبال دارد.
ترسهای کودک را درک کنید و با او صحبت کنید
بهتر است والدین به آرامی و به دور از هرگونه تنش، با کودک خود درباره ترسهایش صحبت کنند و در بین صحبتهای خود به کودک گوشزد کنند که حس او را کاملا درک میکنند. چنانچه دلیل ترس کودک از تنها ماندن مشخص شود، والدین بهتر میتوانند کودک را درمان کنند و این حس را در او از بین ببرند.
مهارتهای کنترل احساسات را به کودک بیاموزید
والدین میتوانند مهارتهای کنترل ترس در کودکان را به آنها آموزش دهند. به منظور آموزش بهتر لازم است کودکان مهارتهای خودکنترلی و خود تنظیمی را بیاموزند تا بتوانند رفتارهای خود را پردازش کرده و آنها را به شیوهای سالم بررسی کنند.
در این شیوه والدین نباید خودتنظیمی را برعهده بگیرند بلکه باید زمان و فضای کافی در اختیار کودک قرار دهند تا خود یادگیری را تجربه کنند و از پس شرایط سخت برآیند.
از کتاب کودک درباره ترس کمک بگیرید
کودکان با کمک کتابهای داستان بهتر میتوانند با احساسات مختلف خود آشنا شوند. چرا که شخصیتهای داستانی برای کودکان جذابیت زیادی دارند و میتوانند با آنها همزادپنداری کنند. از اینرو، توصیه میشود والدین چند کتاب داستان در مورد ترس کودکان تهیه کنند و آنها را برای کودک بخوانند. این روش یکی از موثرترین شیوههای درمان ترس از تنهایی در کودکان است.
از یک مشاور خبره کمک بگیرید
چنانچه ترسهای کودک بیش از حد و به صورت مداوم باشند و زندگی عادی او را دچار اختلال کنند، لازم است والدین به دنبال کمک گرفتن از یک مشاور خبره و آگاه باشند. مشاور میتواند با صحبت کردن با کودک و ریشهیابی مشکل او، در جهت حل آن اقدام کند.
جمعبندی
بسیاری از والدین در مقاطعی شاهد ترس کودکان از تنهایی هستند. این ترسها تا حدی طبیعی است و به مرور از بین میرود. اما در مواردی این ترسها باعث ایجاد اختلال جدی در روابط کودک با دوستان و خانواده میشود و او را به شدت پریشان و مضطرب میکند.
به این ترتیب لازم است والدین به دنبال امتحان کردن شیوههای مختلف درمان ترس از تنهایی در کودکان باشند. در صورتی که این مشکل به موقع تشخیص داده نشود و ریشهیابی نگردد، میتواند باعث ایجاد اختلالات روانی و جسمی زیادی در کودکان شود و در آینده آنها تاثیرگذار است.